(Coach in Twente) Interactie tussen mensen verloopt vaak onbewust. Niet zelden ontstaan er patronen in gesprekken die niet constructief zijn. Inzicht in interactiepatronen helpt om in bepaalde situaties adequater te handelen. Wanneer mensen met elkaar in contact komen, wordt namelijk snel bepaald hoe de verhoudingen liggen. Deze verhoudingen zijn voor het verloop van het gesprek veel bepalender dan de inhoud. Om inzicht te krijgen in jouw communicatie kan je gebruik maken van de Roos van Leary.

De basis: het assenstelsel

Wij als mensen hebben in relaties met andere mensen 2 basisbehoeften:

• We willen invloed hebben op anderen en hun omgeving
• We willen geaccepteerd worden. (Coach in Twente)

De Roos van Leary

De Roos van Leary bestaat uit twee assen. Bij de horizontale as gaat het om samenwerking en acceptatie (samen) of juist het ontbreken daarvan (tegen). De verticale as toont hiërarchie, macht en status (boven) of juist het ontbreken daarvan (onder).

Hoe gedrag voorspelbaar gedrag oproept, wordt zichtbaar gemaakt door in het model twee gedragssoorten aan elkaar te koppelen. Dit wordt al snel een patroon (zie figuur) dat de relatie vastzet. (Coach in Twente)

Gedrag in de roos

Bovengedrag: Het gaat hier om de mate van actief, initiatiefnemend en leidend gedrag. De mate van dominantie wordt bepaald door het gedrag van de ander.

Ondergedrag: Het gaat hier om onderdanig gedrag waarbij iemand zich afzijdig kan opstellen, zich wegcijfert of zeer bescheiden is. (Coach in Twente)

Tegengedrag: Het gaat hier om mensen die de aanval openen en het niet klakkeloos met iedereen eens zijn. Zij willen gegronde uitleg en motivatie voordat zij tot actie over gaan. Het kan ook tot protestgedrag overgaan.

Samengedrag: Het gaat hier om een ideale situatie, waarbij er goed in teamverband gewerkt kan worden en men open staat voor de mening van anderen. (Coach in Twente)

En als je dat bij elkaar voegt, krijg je het volgende:

• Boven-samengedrag roept onder-samengedrag op. In simpeler taal: leidend gedrag roept volgend gedrag op.
• Dit geldt andersom ook: onder-samengedrag roept boven-samengedrag op. Volgend gedrag nodigt uit om leidend gedrag te gaan vertonen.
• Boven-tegengedrag roept onder-tegengedrag op. In gewone mensentaal: aanvallend gedrag roept verdedigend gedrag op.
• En ook hier geldt weer het omgekeerde: onder-tegengedrag roept boven-tegengedrag op. Verdedigend gedrag vraagt om een aanvallende reactie. (Coach in Twente)

Een voorbeeld

Je werkt samen met een collega aan een project. Hij zit met zijn handen in het haar en roept: “Ik ga dit echt nooit afkrijgen! Help!”. Jij loopt direct naar hem toe en zegt:”Kom op joh, je kunt het wel! Waar zit het probleem?”

Jij bent bijgesprongen, maar hebt er eigenlijk de balen van dat hij elke keer zijn koppie laat hangen. Want dit is niet de eerste keer! En dus mopper je in stilte op die slome collega, die telkens op jou leunt en niet zelfstandig genoeg is. Tja… daar verandert niet veel van! (Coach in Twente)

De kracht zit in het volgende: als jij wilt dat iemand zich anders gedraagt, zul je je eigen gedrag moeten veranderen. Dat zijn we niet gewend. Het is makkelijker te mopperen op die ander. Maar nogmaals: daarmee houd je zelf de situatie in stand.

Stel – in hetzelfde voorbeeld – dat jij helemaal niet zou reageren. Dus: Je werkt samen met een collega aan een project. Hij zit met zijn handen in het haar en roept: “Ik ga dit echt nooit afkrijgen! Help!”…

En jij werkt rustig en gestaag door aan je eigen werk. Je reageert totaal niet. Of je loopt even weg om koffie te halen… Wat zou er dan gebeuren?

Grote kans dat hij het nogmaals probeert, maar als jij niet blijft reageren, zal hij andere oplossingen gaan zoeken. Of hij wordt boos op jou, of hij zoekt zelf een oplossing, of hij probeert van anderen hulp te krijgen. Hoe dan ook: het patroon is doorbroken! (Coach in Twente)

Aan de slag met een coach in Twente en omgeving

Wil je aan de slag met jouw communicatieve vaardigheden? Of wil je assertiever worden? Of juist leren je grenzen aan te geven? In een coachtraject leer je jezelf goed kennen. Je ontdekt je drijfveren, talenten en competenties waarvoor jij aanleg hebt. Je gaat actief aan de slag met leerdoelen, je vergroot je zelfvertrouwen en leert (betere) keuzes te maken. Wil je meer weten? Kijk dan eens rond op de website of neem contact met ons op.

CoachPraktijk Twente is door beroepsvereniging NOLOC erkend.

Bron: Leidmotief, carrieretijger

Meer berichten lezen? Lees hier over ‘moeten maakt gek’ en ontdek hier hoe je minder afgeleid raakt.

Coach in Twente, coach in Twente, coach in Twente